Στο βιβλίο αυτό γίνεται μια καταγραφή των ασθενειών που μπορεί να τις προσβάλουν αλλά και των φυσικών εχθρών που έχουν να αντιμετωπίσουν. Γίνεται λεπτομερής περιγραφή της κάθε ασθένειας -χαρακτηριστικά, συμπτώματα, διάδοση- και δίνονται συμβουλές που αφορούν την πρόληψη αλλά και την αντιμετώπισή τους. Συνάμα αναπτύσσονται και άλλα θέματα, όπως αυτά που αφορούν τη βιολογική μελισσοκομία και τις δηλητηριάσεις των μελισσιών.

Στο βιβλίο αυτό αποφασίσαμε να δώσουμε την εικόνα μιας διαρκώς εξελισσόμενης, όπως συμβαίνει πράγματι σήμερα, γεωργίας η οποία απεικονίζει με εντυπωσιακό τρόπο τις επιστημονικές, τεχνολογικές και αγροτικές επαγγελματικές απασχολήσεις που διαπλέκονται στον χώρο αυτό, ακριβώς στο κρίσιμο σημείο των αρχών του 21ου αιώνα. Οι κύριες βάσεις πραγματοποίησης αυτού του σκοπού είναι η επιστημονική έρευνα, η γεωργική τεχνολογική ανάπτυξη και η γεωργική εκπαίδευση. Η επιστημονική έρευνα για την πληρέστερη κατανόηση των σημαντικότερων γεωργικών συντελεστών, δηλαδή του εδάφους, των νερών, των ζώων, φυτών και ανθρώπων. Η γεωργική τεχνολογική ανάπτυξη περιλαμβάνει τη λύση των γεωργικών προβλημάτων με τη βοήθεια της επιστήμης, ενώ η γεωργική εκπαίδευση είναι υπεύθυνη για τη μεταφορά της γνώσης και των νέων τεχνολογιών από τα ερευνητικά κέντρα στον αγρότη και στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και επιχειρήσεις. Με αυτές τις σκέψεις, προβαίνουμε στην περιγραφή των κεφαλαίων της υπερσύγχρονης τεχνολογίας και επιστήμης στη γεωργία, διαφοροποιούμενοι από την απαρχαιωμένη έως τώρα τακτική κατά την οποία το αντίστοιχο βιβλίο της γεωργίας απλωνόταν κατά το ήμισυ και πλέον στις περιγραφές των φυτών και των ζώων, που ενδιαφέρουν βέβαια τους ασχολούμενους με τη γεωργία, καλύπτουν όμως ένα μικρό μέρος των σύγχρονων γεωργικών απασχολήσεων, αφού αυτές έχουν παύσει προ πολλού να περιορίζονται στην καλλιέργεια των φυτών και στην ανάπτυξη των ζώων, ενώ έχουν επεκταθεί σε ένα πολύ μεγάλο και ζωτικό φάσμα προσοδοφόρων εργασιών στον χώρο της γεωργίας. Επιπλέον, απαλλάξαμε το περιεχόμενο από ονοματολογίες και αριθμούς, που ενώ κουράζουν τον σπουδαστή, δεν προσθέτουν τίποτε στις γνώσεις του, πέραν του ότι με την ταχύτητα των σημερινών επιστημονικών εξελίξεων μετά από μερικούς μήνες είναι εκτός πραγματικότητας. Ακόμη, διαμορφώσαμε ένα κείμενο χωρίς τις άσκοπες και βασανιστικές επαναλήψεις των προηγούμενων εκδόσεων και όσο γίνεται πιο απλό, ώστε ο σπουδαστής να μην πελαγοδρομεί και απελπίζεται από δύσκολες έννοιες. Χρησιμοποιήσαμε ακόμη όσο γίνεται πιο δόκιμους και νεοφανείς όρους για την αναγραφή των τίτλων των κεφαλαίων του βιβλίου. Το καθαρό κείμενο του βιβλίου, χωρίς τις φωτογραφίες, τους σκοπούς και το ειδικό μέρος κάθε κεφαλαίου, εκτείνεται σε 125 σελίδες. Θέματα όπως η γενική περιγραφή της φυτοτεχνίας και ζωοτεχνίας, η ανθοκομία και κηποτεχνία, η τεχνολογία γεωργικών προϊόντων, η βιολογική γεωργία, η βιοτεχνολογία, η ενεργειακή τεχνολογία, η εμπορία των γεωργικών προϊόντων, ο αγροτουρισμός, η προστασία των φυσικών πόρων, οι επαγγελματικές ικανότητες και οι δυνατότητες των ασχολουμένων με τη γεωργία, παρέχονται κάτω από μία εντελώς νέα διάσταση και προοπτική σε σχέση με τις δυνατότητες για εργασία του επιστήμονα και του αγρότη, καθώς και με την κατανόηση για την καθημερινή και τη δια βίου απόλυτη εξάρτηση του ανθρώπου από τα γενικότερα προϊόντα και παράγωγα της γεωργίας. Επιπλέον, προσπαθήσαμε, εκτός από την περιήγηση σε νέες και χρήσιμες περιοχές της επιστήμης, για την πλήρη ενημέρωση και την κατανόηση των απέραντων επαγγελματικών δυνατοτήτων που διανοίγονται γι’ αυτούς στον χώρο της γεωργίας, να δώσουμε στην εννοιολογική και οπτική παρουσίαση του περιεχομένου τέτοια μορφή, ώστε ο σπουδαστής, χωρίς υπερβολή, να διακατέχεται από ενθουσιασμό, περιέργεια και επιθυμία να ολοκληρώσει μόνος του την ανάγνωση του βιβλίου, παρά να περιμένει τον κανονικό ρυθμό διδασκαλίας του. Οι έννοιες του περιεχομένου προσπαθήσαμε να έχουν ουσιαστικό περιεχόμενο και απλή διατύπωση, αποφεύγοντας να προχωρήσουμε σε πολύπλοκα μονοπάτια της επιστήμης που μόνο σύγχυση μπορούν να προκαλέσουν, όπως έγινε στο παρελθόν, αλλά και δεν έχουν κανένα νόημα σ’ αυτή τη φάση της διδασκαλίας. Αρχικά αναπτύξαμε τρεις ενότητες κεφαλαίων από πέντε κεφάλαια η κάθε μία. Οι ενότητες αυτές αφορούν στους τρεις πυλώνες της γεωργίας, δηλαδή στα θέματα της γεωργικής παραγωγής, της γεωπονικής τεχνολογίας και της γεωργικής οικονομίας. Στην αρχή κάθε κεφαλαίου υπάρχει ο γενικός σκοπός για τον οποίο γράφτηκε, με τον τίτλο «γενική περιγραφή» και στη συνέχεια εκθέτουμε τα διάφορα θέματα που διατρέχει με τη μορφή σκοπών, ώστε ο σπουδαστής να συγκρατήσει και αφομοιώσει καλύτερα το περιεχόμενο, καθώς και τις κυριότερες λέξεις ή φράσεις που θεωρήσαμε ότι θα συναντήσει για πρώτη φορά ή θα χρειαστεί για την κατανόηση του κειμένου και επομένως χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, ώστε να μη προχωράει αφήνοντας κενά στη σκέψη του. Η ερμηνεία αυτών των λέξεων δίνεται στο τέλος του βιβλίου στο ειδικό λεξιλόγιο στο οποίο οι λέξεις παρατίθενται με αλφαβητική σειρά. Στο τέλος του κεφαλαίου με μία περίληψη ο σπουδαστής ανακεφαλαιώνει τα κυριότερα σημεία που διδάχτηκε στο κεφάλαιο αυτό και καλείται να απαντήσει σε μια σειρά ερωτήσεων που δεν μπορούν πάντοτε να απαντηθούν όλες με βάση το κείμενο, γιατί δεν αποσκοπούμε στην αναμάσηση του κειμένου, αλλά απαιτούν κάποια εμβάθυνση στο θέμα, σκέψη και εργασία. Επιπλέον καλείται να εφαρμόσει τις γνώσεις που απέκτησε με μια σειρά οδηγιών του καθηγητή για την καλύτερη αφομοίωση του κειμένου. Οπωσδήποτε όμως, αποτελούν προαιρετική, αν και εξαιρετικά χρήσιμη, διαδικασία. Όλο το κείμενο πλαισιώνεται από κατάλληλες εικόνες που σκοπό έχουν να διδάξουν, συμπληρώσουν και επεξηγήσουν το κείμενο και όχι απλώς να το εξωραΐσουν, μια και στο βιβλίο αυτό δεν δώσαμε τόση σημασία στον χρωματισμό του, επειδή δεν αποτελεί πραγματικό, αλλά πλασματικό κριτήριο της αξίας του, όσο στην ουσία της γνώσης και τη δυνατότητα εύκολης αφομοίωσής της. Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλουμε στους κριτές του βιβλίου κυρίους Νικόλαο Κουτέπα, τ. Δ/ντή του Υπουργείου Γεωργίας, Κωνσταντίνο Καζαντινό, τ. υποδ/ντή του ΤΕΕ Αναβρύτων και Παναγιώτη Μακρυγιάννη, τ. καθηγητή ΤΕΕ Βάρης, για την κριτική του βιβλίου και τις εποικοδομητικές τους παρατηρήσεις τις οποίες λάβαμε υπόψη. Με αυτές τις σκέψεις και επισημάνσεις θέλουμε να ελπίζουμε ότι το βιβλίο αυτό θα μπορέσει να ικανοποιήσει σε σημαντικό βαθμό τις ανάγκες των σπουδαστών και θα εκπληρώσει με επιτυχία τους σκοπούς για τους οποίους γράφτηκε. Κάθε καλοπροαίρετη παρατήρηση ή υπόδειξη, για τη βελτίωση και καλύτερη παρουσίασή του στο μέλλον, θα γίνεται με ιδιαίτερη ευχαρίστηση και ευγνωμοσύνη αποδεκτή.

Τα ζιζάνια συγκαταλέγονται ανάµεσα στους σηµαντικότερους εχθρούς των καλλιεργειών, µε τις αποδόσεις πολλών από αυτές να µειώνονται σηµαντικά λόγω του ανταγωνισµού µε τα ζιζάνια. Η άλλη όψη του «νοµίσµατος» της παρουσίας ειδών µε αρνητική οικονοµική ή οικολογική επίδραση σε ορισµένο τόπο και χρόνο είναι µια ενδεχόµενη αξιοποίηση ή εργαλειοποίηση των ζιζανίων. Η Γεωργία και η Ζιζανιολογία, τόσο στη χώρα µας όσο και διεθνώς, βρίσκονται ξεκάθαρα σε ένα µεταίχµιο και θα πρέπει να ισορροπήσουν µεταξύ παραγωγικότητας, άρα και κερδοφορίας, και ενός θετικού (ή τουλάχιστον λιγότερο αρνητικού) περιβαλλοντικού και κοινωνικού αποτυπώµατος. Το επιστηµονικό αυτό πόνηµα περιγράφει και αναλύει έννοιες, αρχές και βασικές γνώσεις Ζιζανιολογίας και Γεωργίας παραθέτοντας σύγχρονα δεδοµένα από την ελληνική και τη διεθνή βιβλιογραφία. Συγκεκριµένα, στο βιβλίο αυτό αναπτύσσονται ενότητες σχετικές µε τη βιολογία και την οικολογία των ζιζανίων, τις αλληλεπιδράσεις τους µε τις καλλιέργειες, τα περισσότερο κοινά είδη στη χώρα µας, την ολοκληρωµένη τους διαχείριση στο πλαίσιο της ολοκληρωµένης διαχείρισης των καλλιεργειών, τη χηµική καταπολέµηση, το πρόβληµα της ανθεκτικότητας των ζιζανίων στα ζιζανιοκτόνα και τη διαχείρισή του, καθώς και τις νέες τάσεις και προσεγγίσεις στη Ζιζανιολογία και στη Γεωργία. Μεταξύ άλλων, ιδιαίτερη έµφαση δίνεται σε µη χηµικές µεθόδους διαχείρισης των ζιζανίων (καλλιεργητικές, µηχανικές, θερµικές κ.ά.), καθώς και στις νέες τάσεις και προσεγγίσεις, στις καινοτόµες µεθόδους και στα συστήµατα υποστήριξης λήψης αποφάσεων. Ένα βιβλίο για τους φοιτητές τριτοβάθµιας εκπαίδευσης των Γεωπονικών Σχολών και Τµηµάτων της χώρας µας, το οποίο απευθύνεται επίσης σε γεωπόνους, συµβούλους, ερευνητές, αλλά και σε όλους όσοι ασχολούνται γενικότερα µε τη Ζιζανιολογία και τη Γεωργία.

Στο παρόν εγχειρίδιο παρουσιάζονται τεχνικές και εργαλεία που σκοπό έχουν να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα της δασοπυρόσβεσης, να τη διευκολύνουν και να μειώσουν τον απαιτούμενο χρόνο για την αρχική προσβολή καθώς είναι πολύ σημαντικό οι πυρκαγιές υπαίθρου να αντιμετωπίζονται στα πρώτα τους στάδια, πριν εκδηλώσουν συμπεριφορά που δυσκολεύει την καταστολή τους. Παρουσιάζονται προσαρμογές και τεχνικές για τη χρήση της μεθόδου Coil κατά την καταστολή πυρκαγιών υπαίθρου (δασικών ή αγροδασικών) ή αστικών πυρκαγιών, όπως αξιοποιούνται στο νησί της Χίου. Επίσης, πολύ συνοπτικά σε κάποια σκαριφήματα, παρουσιάζονται και κάποιες προτεινόμενες τακτικές δασοπυρόσβεσης.  

Σκοπός της έκδοσης είναι να γνωρίσει στο ευρύ κοινό με απλό και εικονογραφημένο τρόπο τον πλούτο και την ποικιλία των δέντρων του βουνού και του λόγγου της ελληνικής φύσης και να προβάλλει τη σχέση τους με τον πολιτισμό, την ιστορία, τον μύθο και τις τοπικές κοινότητες της πατρίδας μας. Ταυτόχρονα, να αναδείξει την προσφορά των δέντρων και κατ’ επέκταση του δάσους στο περιβάλλον, στον άνθρωπο και σε όλες τις μορφές ζωής και να συμβάλλει στην καταγραφή της δασικής βλάστησης της χώρας μας, ως συστατικού τόσο της φυσικής όσο και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Η έκδοση ως αποτέλεσμα μιας πολύχρονης, συλλογικής έρευνας, μελέτης και συνεργασίας με τις τοπικές κοινότητες, που προστατεύουν και προστατεύονται από τα δάση, με την πλούσια βιοποικιλότητα και τη ζωογόνο παρουσία τους, μας διδάσκει «να μελετάμε τα δέντρα» και τα ευεργετήματά τους, χωρίς αλαζονεία, αλλά με περίσκεψη και γνώση.  

ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΑΚΟΓΛΟΥ & ΚΙΤΣΙΟΣ ΔΗΜΑΣ │ 12/2021 │ 480 │ ΜΑΛΑΚΟ │ 9789603571407 │ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΑΙΔΕΙΑ