Βλέπετε 1–12 από 856 αποτελέσματα
ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΗΛΕΚΤΡΑ
Μετά τη μετάφραση της σοφόκλειας Ηλέκτρας, ασυναίσθητα σχεδόν, οδηγήθηκα στη μετάφραση της ομώνυμης ευριπίδειας -και πιθανόν το επόμενο βήμα να είναι η μετάφραση των ομοθέματων Χοηφόρων του Αισχύλου.
Ως προς τον συνολικό επί του θέματος της μετάφρασης των τραγικών κειμένων προβληματισμό μου δεν έχω να προσθέσω κάτι σε όσα είχα γράψει στα «Μικρά Προλεγόμενα» της μετάφρασης της Ηλέκτρας του Σοφοκλή (Σμίλη 2022). Θα ήθελα μόνο -με αφορμή το ότι ο μύθος της ευριπίδειας Ηλέκτρας αποτέλεσε τον θεματικό πυρήνα και της ομώνυμης Ηλέκτρας του Σοφοκλή αλλά και των Χοηφόρων του Αισχύλου- να επισημάνω ότι μπορεί το σημερινό κοινό να το ξενίζει αυτή η έλλειψη «πρωτοτυπίας» από την άλλη όμως να υπενθυμίσω ότι η έννοια της πρωτοτυπίας κατά τους κλασικούς χρόνους είναι παντελώς ασύμβατη με τη δική μας· και ότι –αντίθετα μ’ αυτή την αντίδραση του κοινού- για τον μεταφραστή είναι χαρά να ανακαλύπτει κάτω από την απατηλή ομοιότητα της επιφάνειας πως η προσωπική σφραγίδα των μεγάλων ποιητών τους διαφοροποιεί ριζικά ένα «στόρι» τυπικά όμοιο.
Ως προς τις διαφορές μεταξύ των τριών ομοθέματων τραγωδιών έχουν γραφεί τόσα από πολύ σημαντικούς μελετητές που εγώ δεν έχω να προσθέσω τίποτα νέο παρά μόνο να πω ότι μεταφράζοντας τις δύο Ηλέκτρες «βίωσα» κι εγώ στίχο με στίχο τις μεγάλες διαφορές, που επιφέρει ο διαφορετικός χειρισμός του θέματος από τους ιδιοφυείς δημιουργούς τους – διαφορές τις οποίες ως τότε απλώς τις «διάβαζα». Και το κέρδος μου μεγάλωνε, όταν έβαζα στο κάδρο και τις Χοηφόρους του Αισχύλου, με τις οποίες η ευριπίδεια Ηλέκτρα «συνομιλεί» περισσότερο απ’ ό,τι με την ομώνυμη τραγωδία του Σοφοκλή. Και όλα αυτά χωρίς να ξεχνάμε αφενός την οδυνηρή απώλεια της προφοράς των Αθηναίων του 5ου αιώνα, που απειλεί να μεταλλάξει τον ζωντανό λόγο των δρώντων προσώπων σε γραπτό κείμενο, και αφετέρου την επιπρόσθετη απώλεια της μελωδίας των χορικών, που απειλεί να μεταλλάξει το προορισμένο για χορό τραγούδι σε ποίημα προς ανάγνωση.
ΟΡΕΣΤΗΣ
ΜΗΔΕΙΑ
«Η Μήδεια μου φαίνεται πως ταιριάζει στον Ευριπίδη καλύτερα απ’ όλες τις άλλες ηρωίδες των έργων του. Μόνη, αποκλεισμένη, παράξενη. Οδηγείται στο απονενοημένο. Στο αποτρόπαιο. Κι αντί να τιμωρηθεί, αποθεώνεται. Μήπως πρόκειται για μια καμουφλαρισμένη αλληγορία προς τιμήν όλων εκείνων που γίνονται αποδιοπομπαίοι γιατί δεν μοιάζουν με τους υπόλοιπους; Ξένοι, όχι μόνο φυλετικά, αλλά και πνευματικά», όπως αναφέρεται στον Πρόλογο της έκδοσης.
Η Μήδεια είναι ένα άγριο και γυμνό έργο. Η εν λόγω μετάφρασή της, με μια έκφραση χωρίς ποιητικά στολίδια, ρεαλιστική, ωμή και καθημερινή στη βάση της, επιδιώκει μια ανάγνωση του έργου σύγχρονη, που, ενώ δεν «ποιητικίζει», προσπαθεί να διατηρεί το υψηλό σκηνικό ήθος, ώστε, αν ερμηνευθεί εμπνευσμένα, να μπορεί να απογειωθεί και να μεταδώσει ρίγος τραγικό, επισημαίνοντας την αντοχή της αρχαίας δραματικότητας, ακόμα και σε ένα νατουραλιστικό τώρα.
ΤΑ ΔΥΟ ΕΥ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ
Τα δύο ευ της ευτυχίας έχουν τη μορφή ενός οδοιπορικού ανάγνωσης των Ηθικών Νικομαχείων: το βιβλίο καταγράφει, κάθε φορά, τις δυσκολίες που συναντά ο αναγνώστης, τις γνώσεις που αποκτά, τις προσμονές του, την απογοήτευση ή τον ενθουσιασμό του, και του δείχνει πώς να αποκωδικοποιεί το αριστοτελικό κείμενο. Ταυτόχρονα, συνιστά μια συνολική, και ενίοτε πρωτότυπη, πρόταση κατανόησης της αριστοτελικής ηθικής. ∆εν αρκείται σε μια ουδέτερη έκθεση των βασικών της θέσεων αλλά επιχειρεί να τις υπερασπιστεί τόσο με φιλοσοφικά επιχειρήματα (χωρίς τη χρήση δυσνόητων όρων) όσο και με την επίκληση πολλών παραδειγμάτων από την καθημερινή εμπειρία. Το βιβλίο ξεκινά πλάθοντας μια ιστορία για τον Αριστοτέλη και τον γιο του Νικόμαχο, τελειώνει βρίσκοντας την ίδια ιστορία μέσα σε δύο πίνακες του Ρέμπραντ, και μας προσκαλεί να συνδέσουμε όσα θα μάθουμε αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο κατανοούμε την ευτυχισμένη ζωή, τη δική μας ζωή.
Η παρούσα δεύτερη έκδοση συμβαδίζει με την, υπό προετοιμασία, αγγλική και κινεζική έκδοση του βιβλίου. Είναι εκτενώς συμπληρωμένη: ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην περαιτέρω ανάλυση των αριστοτελικών εννοιών της δικαιοσύνης, της ηδονής και της ηθικής αρετής. Έτσι, πέρα από το ότι προσφέρει μια εισαγωγή στα Ηθικά Νικομάχεια και την αριστοτελική ηθική, λειτουργεί και ως μια πρώτη εισαγωγή στην αρχαία ηθική φιλοσοφία γενικότερα.
Εικόνα εξωφύλλου: Κινεζική ακουαρέλα, τυπωμένη σε χαρτί από μπαμπού, 32×65 cm, 16ος-17ος αιώνας. Πηγή: Bibliothèque municipale de Rouen (Leber 1368).
ΠΕΡΙ ΛΕΞΕΩΣ: ΡΗΤΟΡΙΚΗ Γ
Petri Victorii, Declarationes in Aristotelis Rhetorices librum tertium (=Eξηγήσεις στο τρίτο βιβλίο της Ῥητορικῆς του Αριστοτέλη). O φλωρεντινός ουμανιστής Petrus Victorius (Pietro Vettori, 1499-1585) δίδαξε αρχαία ελληνικά και λατινικά σε πανεπιστημιακό επίπεδο (ως lettore pubblico nello Studio Fiorentino, 1538-1583) στη γενέθλια πόλη. Θεωρείται ο πρώτος χρονολογικά έγκυρος υπομνηματιστής της Ῥητορικῆς του Αριστοτέλη στη νεότερη εποχή (1548, και β΄ έκδ. 1579), με λατινική μετάφραση του αρχαίου κειμένου.
Στο Περὶ ἑρμηνείας ο Αριστοτέλης πραγματεύεται τον αποφαντικό λόγο και τις τροπικότητές του (α΄ έκδ. Σμίλη 2012), ενώ στο Περὶ λέξεως (το τρίτο βιβλίο της Ῥητορικῆς) την εκφορά του λόγου εκείνου τον οποίο ο φιλόσοφος στο Περὶ ἑρμηνείας αποκαλεί «ευχή». Είναι ο χωρίς ορισμένη αληθοτιμή λόγος της ρητορείας και της ποίησης. Την αλήθεια «αντικαθιστά» στο Περὶ λέξεως (Ῥητ. Γ) ο μηχανισμός αποδοχής της ενέργειας του λόγου, ο ενεργός λόγος, κοινό γνώρισμα μεταξύ ρητορικού και ποιητικού λόγου. Τα όρια ποίησης και ρητορείας είναι θέμα διαρκώς συζητούμενο στο Περὶ λέξεως (Ῥητ. Γ), ιδίως εκεί όπου γίνεται εκτενώς λόγος για τη λειτουργία της μεταφοράς. Την πρόθεση των δύο επιμελητών της έκδοσης μπορεί κανείς να υποθέσει ότι αποτυπώνει ο Μ. Φουκώ (L' ordre du discours, 1971) με την παρατήρηση ότι το (ερμηνευτικό) υπόμνημα γράφεται για να φανερώνει σε κάθε αναγνώστη αυτό που είναι κρυμμένο στο πρωτογενές κείμενο. Ο λόγος του υπομνήματος ενεργεί για να δείχνει μια νέα πορεία επανόδου στον πρωτογενή ενεργό λόγο του αριστοτελικού κειμένου. Mε το Νεοελληνικό κείμενο και τις Ερμηνευτικές σημειώσεις για το Περὶ λέξεως (Ῥητ. Γ) δίνεται στον σύγχρονο αναγνώστη η δυνατότητα να εμβαθύνει και να αντιμετωπίσει κριτικά το ζήτημα των ορίων της εκφραστικής λειτουργίας στον ρητορικό λόγο.
ΔΙΑΤΡΙΒΑΙ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ
Ημερομηνία κυκλοφορίας: 04/2023
Σε έναν κόσμο που συχνά φαίνεται χαοτικός και γεμάτος αβεβαιότητα, η σοφία του Επίκτητου, ενός από τους τρεις κορυφαίους στωικούς φιλοσόφους με τον Μάρκο Αυρήλιο και τον Σενέκα, ξεχωρίζει σαν μια ακτίδα ελπίδας κι απαντοχής. Τα διαχρονικά διδάγματά του μας υπενθυμίζουν τη δύναμη και την αξιοπρέπεια που κρύβουμε μέσα μας.
Ο Επίκτητος γεννήθηκε σκλάβος, μα έζησε ελεύθερος. Έζησε πάμφτωχος, μα αισθανόταν ευτυχής. Υπήρξε ο αγαπημένος και ταπεινός δάσκαλος δεκάδων ανθρώπων της εποχής του, από τους πιο άσημους ως τους πιο επιφανείς, κι εξακολουθεί να εμπνέει κάθε άνθρωπο που τολμά το ταξίδι με προορισμό την εσωτερική σοφία.
Από το φημισμένο Εγχειρίδιον έως τις βαθιές σε νοήματα Διατριβές, τα σπουδαία κείμενα του Επίκτητου προσφέρουν στον αναγνώστη ένα διαφωτιστικό και ταυτόχρονα φωτεινό ταξίδι στη στωική φιλοσοφία. Μας διδάσκουν να καλλιεργούμε την εσωτερική γαλήνη μας και την προσωπική μας ελευθερία, να αγκαλιάζουμε όσα μας ταλαιπωρούν και μας δυσκολεύουν, και να αναλαμβάνουμε την ευθύνη για την ευδαιμονία μας. Γιατί, κατά τον Επίκτητο, η αληθινή δύναμη δεν έγκειται σε εξωτερικές συνθήκες: πηγάζει από το μυαλό και την καρδιά μας.
Το Εγχειρίδιον και οι Διατριβαί είναι ένας θησαυρός σοφίας για καθημερινή χρήση για όποιον αναζητά έμπνευση, αντοχές και χαρά στη ζωή του.
ΠΛΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ
Το έργο του Πλάτωνα Πολιτικός, δραματικά υποτιμημένο μέχρι σχεδόν σήμερα, αρχίζει —επιτέλους— να κατακτά την θέση που του αξίζει, στο πλαίσιο του ορίζοντα της ανέλιξης του πολιτικού στοχασμού του Αθηναίου φιλοσόφου.
Ας προσέξουμε: Είναι αυτό το πλατωνικό φιλοσοφούν υποκείμενο του Πολιτικού και των Νόμων, ο Ξένος ως Ελεάτης και ως Αθηναίος, αντίστοιχα, το οποίο θέτει —συγχρόνως— ως πρόβλημα της πολιτικής φιλοσοφίας και της φιλοσοφικής ανθρωπολογίας, την σχέση του ορθού λόγου, της ενότητας, της ταυτότητας και του είναι, με την τέχνη, την πολλαπλότητα, με την ηδονή και με την διαφορά. Πράγματι, είναι αυτό το πλατωνικό φιλοσοφούν υποκείμενο ως Ξένος, Ελεάτης αρχικά (: Πολιτικός) και στην συνέχεια Αθηναίος (: Νόμοι), το οποίο προκρίνει την ανταπόκριση της φιλοσοφίας στην επιθυμία, την πολλαπλότητα, την διαφορά, το γίγνεσθαι, την φαντασία και την τέχνη, έναντι της επιτακτικότητας του ορθού λόγου, της ενότητας, της ταυτότητας και του είναι.
ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ
Η ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΤΑΥΡΙΩΝ
Από το αρχαίο ελληνικό μυθιστόρημα ως τα σύγχρονα λαϊκά παραμύθια, τις ταινίες του Χόλιγουντ και ορισμένους από τους διασημότερους τίτλους βιντεοπαιχνιδιών, η πλοκή σύμφωνα με την οποία ένα αγόρι σώζει ένα κορίτσι (το οποίο συχνά συμπράττει καίρια στην κοινή σωτηρία) για να ζήσουν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα, βρίσκεται πάντα πολύ ψηλά στις προτιμήσεις του κοινού. Φαίνεται πως ο Ευριπίδης είναι ένας εκ των διαμορφωτών του συγκεκριμένου δραματικού είδους και η Ιφιγένεια στη χώρα των Ταυρίων αποτελεί το πρώτο σωζόμενο φανέρωμά του.
Πρόκειται για μια σπουδή στην προσμονή, την καρτερία, αλλά και την επινοητικότητα, με τη σκηνή να στήνεται σε έναν χωρόχρονο «όπου το θαύμα λειτουργεί ακόμη». Ο δε ρυθμός της δράσης εμπεριέχει το παιγνιώδες, το γνήσια τραγικό, την κωμική ελαφράδα, αλλά και την τρομώδη αγωνία. Τα ειδολογικά του «ημιτόνια» –τα στιγμιαία περάσματα από την ειρωνεία στη συντριβή αλλά και οι εκτενέστερες μεταπτώσεις από τον πανικό στη θυμηδία– καθιστούν μια παράσταση του μάλλον ακατάτακτου αυτού έργου (που να ανταποκρίνεται στον πλούτο του κειμένου) ένα δύσκολο στοίχημα για τους συντελεστές.
Η παρούσα έκδοση φωτίζει μέσω της εκτενούς εισαγωγής όλες τις πτυχές του έργου (ιστορική, υφολογική, πραγματολογική κ.λπ.), ενώ μέσω της μετάφρασης επιχειρεί να συστήσει εκ νέου στο κοινό την πολύτιμη «μουσική» του πρωτοτύπου.
ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΗΣ ΙΘΑΚΗΣ 1260 πΧ – 1195 πΧ
Γεννήθηκε σα μύθος, έζησε σα μύθος και πέθανε σα μύθος, περνώντας στην αθανασία και στις καρδιές όλου του κόσμου και ειδικά των Ελλήνων. Μετά τη Βίβλο, η Οδύσσεια είναι το μεγαλύτερο best seller όλων των εποχών και ο Οδυσσέας είναι ο πλέον αγαπημένος ήρωας μικρών και μεγάλων όλου του κόσμου.
Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας είναι μια ιστορική έρευνα, αποτέλεσμα πολλών ετών προσπάθειας ώστε να μπει μια τάξη, στην αταξία των αντικρουόμενων πληροφοριών και θεωριών. Είναι η προσπάθεια να ανασύρουμε το βασιλιά της Ιθάκης Οδυσσέα, από τη σφαίρα της φαντασίας και του αδύνατου και να τον αποκαταστήσουμε στο χωροχρόνο της ιστορίας και της πραγματικότητας, όπως του αξίζει.
Στα 13 και πλέον χρόνια που βρεθήκαμε κοντά του, τον ζήσαμε σε όλες τις πτυχές του και τις καλές και τις κακές και γνωρίσαμε τον άνθρωπο Οδυσσέα, έτσι όπως τον περιγράφουμε σε αυτό το βιβλίο.
Είναι το βιβλίο που ενώνει κομμάτι-κομμάτι, το παζλ όλων των γεγονότων της ζωής του, με όλα σχεδόν τα πρόσωπα της ηρωικής περιόδου δημιουργώντας άρρηκτες ρίζες του Ελληνισμού και της ιστορίας από το 1500 π.Χ. μέχρι και σήμερα.
Ένα πολύτιμο και μοναδικό δώρο για τα παιδιά μας, τους φίλους και τον εαυτό μας. Απαραίτητο βοήθημα σε κάθε μαθητή και δάσκαλο και ο καλύτερος φίλος στις διακοπές μας.
ΠΕΡΣΕΣ
Οι «Πέρσες»του Αισχύλου είναι ένα εκτυφλωτικό στην τέχνη του αντιπολεμικό ποίημα, που πραγματεύεται την οδύνη των Περσών όταν πληροφορούνται για τη συντριπτική τους ήττα στη Σαλαμίνα από τους Αθηναίους. Θεωρείται η παλαιότερη σωζόμενη τραγωδία και η πρώτη που αντλεί τη θεματολογία της από ιστορικά γεγονότα.
Ο Αθηναίος τραγικός, όπως σημειώνει ο σκηνοθέτης Σάββας Στρούμπος, «μέσα από τη βαθιά συνειδησιακή και πολιτική τυφλότητα των Περσών, με τα τραγικά της αποτελέσματα, φωτογραφίζει την εξελισσόμενη ιμπεριαλιστική αλαζονεία των ίδιων των Αθηναίων, οι οποίοι, με πρόσχημα τις δημοκρατικές τους αρχές, επιδίδονται στην ίδια αδηφάγα πολιτική με τους χειρότερους εχθρούς τους». Ο Αισχύλος μέσα από τους Πέρσες «δείχνει τους Αθηναίους, κι έτσι δημιουργεί ένα ποιητικό φίλτρο κριτικής στάσης για να εκφράσει την πολιτική, κοινωνική και υπαρξιακή του αγωνία σε ό,τι αφορά την ίδια τη δημοκρατία».
Η έκδοση περιλαμβάνει τη μετάφραση της τραγωδίας από τον Γιώργο Μπλάνα –η οποία και αποτέλεσε το κείμενο για την παράσταση της Ομάδας Σημείο Μηδεν–, σκηνοθετικό σημείωμα του Σάββα Στρούμπου και το δοκίμιο της Μαρίας Σικιτάνο «Προς μια ερευνητική διάσταση του θεάτρου».
ΡΕΟΝΤΩΝ ΕΛΕΓΧΟΣ
Ο έλεγχος των «ρεόντων» είναι ένα µέρος του πλατωνικού διαλόγου Θεαίτητος. Η επικαιρότητα του πλατωνικού τούτου κειµένου έγκειται στο γεγονός ότι η θεωρία των «ρεόντων», όλων δηλαδή των στοχαστών της προκλασικής και κλασικής Ελλάδας, µε εξαίρεση τον Παρµενίδη και τους οµοϊδεάτες του, τυχαίνει να είναι σήµερα το κυρίαρχο δόγµα στη φιλοσοφία και στις επιστήµες. Η συµφωνία της ετυµηγορίας της σύγχρονης επιστήµης, τόσο της κβαντοµηχανικής όσο και της ψυχολογίας και της νευροφυσιολογίας, µε το δόγµα των αρχαίων «ρεόντων», έτσι όπως αυτό περιγράφεται από τον Σωκράτη, είναι εµφανής: «αυτό µεν καθ` αυτό µηδέν είναι [. . . ] εν δε τη προς άλληλα οµιλία πάντα γίγνεσθαι και παντοία από της κινήσεως» (156e - 157a). Και αυτό το δόγµα, το τόσο σύγχρονο και το τόσο αρχαίο, αποτελεί το οντολογικό βάθρο στο οποίο στηρίζεται και µέσω του οποίου δικαιώνεται ο επιστηµολογικός σχετικισµός τόσο της εποχής του Πρωταγόρα και του Πλάτωνα όσο και της δικής µας. Ο Ανδρέας Παπανικολάου προτείνει µια σύγχρονη ανάγνωση του πλατωνικού κειµένου, που αναδεικνύει αυτήν ακριβώς την ικανότητά του να εµπλουτίζει τους σηµερινούς µας προβληµατισµούς.
Στη νέα αυτή έκδοση µε την εµπλουτισµένη εισαγωγή παρατίθεται και το αρχαίο κείµενο παράλληλα µε τη µετάφραση.
Load more products
Loading...